Viet Nam UNICEF: UPSHIFT Việt Nam: Chặng đường phía trước...

Tiếp nối chặng đường UPSHIFT giai đoạn 1, sau giai đoạn đánh giá và cân nhắc 93 đơn đăng ký, chúng tôi đã chọn ra được 10 nhóm (31 bạn trẻ) có ý tưởng dự án tốt nhất. Trong số đó, có đến 49% người tham gia thuộc nhóm đối tượng khuyết tật, bao gồm 10 bạn khiếm thị, 4 bạn khiếm thính, 1 bạn khuyết tật vận động; có 19% bạn trẻ có hoàn cảnh khó khăn đến từ các trung tâm bảo trợ xã hội khác nhau tại Tp.Hồ Chí Minh; có 29% người tham gia là các bạn sinh viên thuộc khoa Công tác Xã hội của các trường Đại học; và chương trình còn có sự tham của 1 em học sinh THPT Lê Hồng Phong - là trưởng nhóm của một trong số các nhóm dự án được lựa chọn.

Hướng dẫn viên, Hỗ trợ viên và đội ngũ tổ chức UPSHIFT

UPSHIFT Workshop © UNICEF/Innovations Lab Ho Chi Minh/

UPSHIFT Workshop/ Trương Việt Hùng/Tháng 11 - 2015

10 nhóm sẽ bước vào một đợt huấn luyện chuyên sâu kéo dài 3 ngày của UPSHIFT diễn ra vào cuối tháng 11 năm 2015. Ở giai đoạn này, các bạn trẻ sẽ được tiếp cận với hàng loạt kỹ năng cần thiết để có thể tự mình thiết kế, xây dựng, thử nghiệm sản phẩm cũng như có thể tự triển khai và quản lý dự án. Đúng là có quá nhiều thử thách và kiến thức trong vòng 3 ngày, và chúng tôi cũng có lúc e ngại rằng các nhóm sẽ không thể theo kịp chương trình. Tuy nhiên, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ đội ngũ tổ chức, nỗ lực vượt bậc của người tham gia cùng với sự hỗ trợ hết mình của các hướng dẫn viên, diễn giả và chuyên gia, những lo lắng của chúng tôi đã hoàn toàn tan biến.

Thiết lập mạng lưới hỗ trợ cho người tham gia

Đối với rất nhiều bạn trẻ tham gia UPSHIFT, có thể nói đây là lần đầu tiên các bạn tiếp cận với một chương trình khởi nghiệp với các kiến thức liên quan đến thiết kế, phát triển dự án và quản lý tài chính. Do đó, chúng tôi đã quyết định phải xây dựng một mạng lưới tối ưu và vững chắc ngay tại Việt Nam nhằm mang đến sự hỗ trợ cần thiết bất cứ lúc nào các bạn cần. Mạng lưới - những người hướng dẫn và chuyên gia được kết nối với UPSHIFT - không chỉ hỗ trợ các nhóm bằng kiến thức và kinh nghiệm của họ, mà hơn hết, còn đóng vai trò vô cùng đặc biệt khi là người khích lệ, động viên, xây dựng tư duy phản biện và niềm tin nơi các bạn trẻ, trao quyền cho các bạn trẻ được hiện thực hóa giấc mơ của mình.

Chúng tôi đã xây dựng mạng lưới hỗ trợ này từ rất nhiều nguồn lực khác nhau: đó là những chuyên gia và đội ngũ tình nguyện viên đến từ các lĩnh vực vì lợi nhuận và cả phi lợi nhuận, bao gồm các công ty khởi nghiệp, các nhân vật có tầm ảnh hưởng về kinh tế và xã hội.

Chúng tôi đã đảm bảo rằng mỗi nhóm đều có một hướng dẫn viên với kỹ năng và/hoặc kiến thức nhất định liên quan đến ý tưởng của nhóm và cam kết tham gia xuyên suốt cùng nhóm trong tất cả các buổi học của đợt huấn luyện chuyên sâu. Ngoài ra, chúng tôi còn mời các diễn giả phù hợp đến chia sẻ kinh nghiệm của họ tùy thuộc vào từng phần khác nhau của chương trình.

Bên cạnh các diễn giả và hướng dẫn viên, VYE còn chuẩn bị một đội ngũ tổ chức và hỗ trợ hiệu quả. Mỗi hỗ trợ viên từ VYE sẽ phụ trách một nhóm, luôn có mặt để giúp đỡ nhóm trong suốt quá trình học, chuẩn bị dụng cụ học tập đầy đủ và dễ tiếp cận cho mọi nhóm đối tượng. Điều này là cực kỳ quan trọng trong khâu tổ chức bởi vì chúng tôi đã có những người tham gia hết sức đặc biệt bao gồm cả khiếm thính, khiếm thị và khuyết tật vận động.

Định hướng chuyên môn và thiết lập bản đồ các bên liên quan

Để chuẩn bị cho đợt huấn luyện này, các nhóm cần thực hiện một bài tập về nhà, trong đó các nhóm sẽ xác định đối tượng liên quan đến dự án, tiến hành phỏng vấn thực tế người dùng và đánh giá người dùng.

Các bạn tham gia buổi định hướng chuyên môn

UPSHIFT Workshop © UNICEF/Innovations Lab Ho Chi Minh/

UPSHIFT Workshop/ Nguyễn Lê Nam/ Tháng 11 - 2015

Từ trái sang phải: Nguyễn Minh Tuấn, La Thị Mai Thu, Nguyễn Minh Hải, Đào Văn Thơm (Thành viên), Bùi Nguyễn Nhật Minh (Hỗ trợ viên)

UPSHIFT Workshop © UNICEF/Innovations Lab Ho Chi Minh/

UPSHIFT Workshop/ Nguyễn Lê Nam/ Tháng 11 - 2015

Sau khi các nhóm gặp gỡ người hướng dẫn và người hỗ trợ của nhóm, các bạn trẻ đã bắt đầu buổi học đầu tiên với việc thiết lập bản đồ các bên liên quan. Bản đồ này sẽ được sử dụng nhiều lần ở những phần đầu tiên trong chương trình giảng dạy của UPSHIFT nhằm theo dõi sâu sát những đối tượng hưởng lợi từ dự án.

Vòng Quang Kỳ, thành viên của một nhóm khiếm thị đang sờ vào mô hình nổi mô phỏng bản đồ các bên liên quan

UPSHIFT Workshop © UNICEF/Innovations Lab Ho Chi Minh/

UPSHIFT Workshop/ Trần Thị Hoài Thu/ Tháng 11 - 2015

Kết thúc buổi học đầu tiên, chúng tôi nhận thấy rằng các nhóm đều có thể xác định tốt đối tượng trực tiếp của dự án, nhưng đến nhóm đối tượng gián tiếp và các nhân tố ảnh hưởng khác thì các bạn lại gặp khó khăn. Mỗi nhóm đều có những ý tưởng tuyệt vời và khát khao đổi thay để mang ảnh hưởng có ý nghĩa và tích cực đến với cộng đồng. Thế nhưng, trở ngại lớn nhất của các bạn, chính là kinh nghiệm và kỹ năng hiện thực hóa ý tưởng. Nhằm giúp các nhóm mở rộng hiểu biết của mình về các nhân tố khác nhau và hiểu rõ vấn đề, chúng tôi yêu cầu mỗi nhóm phải phỏng vấn ít nhất 5 đối tượng liên quan trước buổi học tiếp theo.

Huấn luyện chuyên sâu: 72 giờ biến ý tưởng thành hiện thực

Chương trình huấn luyện

NGÀY/ PHẦN	*BÀI HỌC*
27/11 THẤU HIÊU	1.1 Cây vấn đề và 5 câu hỏi tại sao 1.2 Nhóm đối tượng mục tiêu và các bên liên quan 1.3 Xây dựng nhân vật 1.4 Kết quả và tác động mong đợi
28/11 THIẾT KẾ	2.1 Thử thách thiết kế 2.2 Động não 2.3 Xây dựng khái niệm/ mô hình
XÂY DỰNG VÀ KIỂM TRA	3.1 Chọn gì để lập mẫu 3.2 Câu chuyện người dùng 3.3 Phương pháp và xây dựng 3.4 Thử nghiệm người dùng và phản hồi 3.5 Xử lý thông tin phản hồi
29/11 HIỆN THỰC HÓA	4.1 Năng lực và các yếu tố đầu vào 4.2 Tính bền vững và yếu tố doanh thu 4.3 Giới thiệu và quảng bá dự án

UPSHIFT Workshop Program © UNICEF/Innovations Lab Ho Chi Minh/

UPSHIFT Workshop/ Tháng 11 - 2015

Thấu hiểu vấn đề
Albert Einstein từng nói: “Nếu tôi có 1 tiếng để giải quyết 1 vấn đề, tôi sẽ dành 55 phút để tìm hiểu vấn đề và chỉ có 5 phút để tìm giải pháp”.

Chính bởi chúng ta đã thường không dành phần lớn thời gian để tìm hiểu thấu đáo vấn đề, nên bước đầu tiên của UPSHIFT sẽ mang các nhóm quay trở lại với nguyên nhân gốc rễ, đào bới thật sâu những thông tin thực tế cũng như hiểu biết của nhóm về các bên liên quan. Rồi sau đó sàng lọc lại vấn đề của nhóm bằng các phương pháp khoa học như sử dụng Cây vấn đề, Bản đồ các bên liên quan và Xây dựng nhân vật cho từng nhóm đối tượng mục tiêu. Nhờ vậy, mỗi nhóm có thể xác định cụ thể vấn đề của nhóm là gì, đối tượng ảnh hưởng, đối tượng hưởng lợi, và phản ứng người dùng và tác động mong đợi mà nhóm mong muốn tạo ra.

Từ trái qua phải: Cao Thị Xuân Đài (Hỗ trợ giảng dạy),

Trần Thị Hoài Thu (Điều phối viên), Brian Cotter (Chuyên viên Đổi mới)

UPSHIFT Workshop © UNICEF/Innovations Lab Ho Chi Minh/

UPSHIFT Workshop/Trương Việt Hùng/ Tháng 11 - 2015